■ مگر زلزله وان ترکیه به ما بگوید مفصل پلاستیک در ستون یعنی چه !!! بخش عمران

اگه ما عمرانی ها دور هم بشینیم و فقط حرف بزنیم، می گیم: آره باباااا، مفصل پلاستیک در ستون، به همون اصل "تیر ضعیف- ستون قوی" مربوط میشه دیگه. و اگه بینمون یه غیر عمرانی هم باشه و از ما بپرسه یعنی چی؟ جواب میدیم: یه ساختمون علاوه بر اینکه باید در برابر تمامی بارهای وارده (بار طراحی) مقاوم باشه، ستونهاشم باید یه نمه از تیرها قوی تر باشن. چرا؟ واسه اینکه اگه نیروی وارده (به خصوص نیروی جانبی) بیشتر از اونی باشه که طراح محترم در نظر گرفته، و سازه زبونم لال رو به قبله قرار بگیره، مفصل پلاستیک اول یقه تیرها رو بگیره تا اینطوری حداقل سازه روی ستون هاش یه خورده دندون رو جیگر بذاره تا ساکنین بخت برگشته مجال تخلیه داشته باشن.
ولی از دور هم نشینی و حرف زدن که بگذریم، تو میدون عمل کلاً یه حکایت دیگه ای داریم!

می پرسی چرا؟

حال در جواب این چرا باید گفت: معمولاً طراحان ما با اجرا بی گانه تشریف دارن و مجریان با طراحی. و اونایی که هر دو رو فوت آب هستن، حضور فیزیکی در اجرا ندارن. این زمینه باعث می شه که افراد غیر متخصص میدون رو خالی ببینن و هر طور که دلشون میخواد، بسازن. این وسط شانس با ماست که زلزله نمیاد. ولی وای به حالمون اگر روزی زلزله ناغافل بیاد !!!

ناگفته نمونه، معما چون حل شود، آسان شود. وقتی این قبیل موارد و حوادث رو می شنویم، میگیم: واقعاً که، چه مهندسایی پیدا میشن! غافل از اینکه خود ما ناخودآگاه بارها و بارها عامل و بانی موارد مشابهی هستیم و اصلاً نمی بینیم. و برای دیدن باید یع عینک ویبره دار و سخنگو داشته باشیم که گه گاه ما رو بلرزونه و با ادبیات نافذ خودش بگه: آق مهندس اونجا روووو ... !!!



این وسط یادمون باشه:

به عنوان طراح، همینکه OK رو از نرم افزار گرفتیم، به جای کپی کردن دیتایلها از نقشه های قبلی، فکر کردن به اتصالات تیر به ستون یادمون باشه.

به عنوان طراح، انداختن نیم نگاهی به بهسازی لرزه ای اتصالات بتنی یادمون باشه.

به عنوان طراح، رعایت حداکثر درصد آرماتور در مقاطع (به خدا اتصالات در سازه های بتنی گناه دارن!) یادمون باشه.

به عنوان ناظر، کنترل خاموتها در محل اتصال تیر به ستون یادمون باشه.

به عنوان ناظر، وقتی می پرسن: مهندس در محل اتصال، خاموت تیر رو ادامه بدیم یا ستون، نگیم فرقی نمی کنه، و تأکید بر ادامه خاموت در ستونها یادمون باشه.

به عنوان ناظر، قبل از اجرا، لیستوفر را با نقشه های اجرایی کنترل کنیم تا اگر ناگزیر به انتخاب بین بد و بدتر بودیم، لااقل بد را انتخاب کنیم و این کار را به دست مجری نسپاریم. چرا که هیچ پیمانکاری به عنوان مثال از چهار ظرفیت میلگرد خریداری شده، یک ظرفیت از آن را به عنوان پرت بیرون نمی ریزد. این موضوع رو حتماً یادمون باشه.

به عنوان مجری، پرهیز از کم لطفی نسبت به عیار سیمان و یا دست و دل بازی در میزان آب بتن، پس از اخذ نمونه آزمایشگاهی یادمون باشه. (صرف نظر از میزان قوام و دوام، این عمل موجب تنوع در سختی یک عضو بتنی شده و رفتار سازه در برابر نیروهای وارده را دچار مشکل خواهد نمود).

به عنوان مجری، قبل از شروع بتن ریزی تیرها و سقف، ایجاد بستری مطلوب برای اتصال تیر به ستون یادمون باشه.

و خلاصه اینکه، به عنوان عضوی از جامعه مهندسی کشورمان، توانمندتر کردن خود و احترام گذاشتن به ضوابط ابلاغی، همیشه یامون باشه!